Leczenie penicyliną i gorączką

Wyłączne leczenie penicyliną daje tak dobre wyniki, że wysunięto koncepcję, iż penicylina sama, bez współudziału ze strony zakażonego ustroju, zdolna jest zniszczyć wszystkie krętki blade (Eagle). Twierdzenie to podważają znane fakty o całkowicie różnym przebiegu tej samej postaci kiły u osób leczonych identycznie. Wbrew opinii Eagle należy przyjąć, że o wyleczeniu decyduje suma wpływu wywieranego przez ustrój i antybiotyk na zarazek kiły. Wysunięto koncepcję, że penicylina niszczy wprawdzie olbrzymią większość krętków bladych, jednak pozostała ich część — w zależności od odporności ustroju — albo ginie, albo powoduje po pewnym czasie nawroty (Walter i Lejman). Z przekonania, że należy w sposób czynny wpływać na obronną odczynowość ustroju w czasie leczenia, zrodziła się koncepcja dołączenia do metaloterapii lub penicyliny uzupełniającego postępowania nieswoistego, którego klasycznym przykładem jest leczenie gorączką. Za celowością dołączenia gorączki do leczenia penicyliną przemawiały doświadczenia Eagle, Magnusona i Fleischmana. Autorzy ci przekonali się, że można uzyskać w kile u królików równie dobre wyniki leczenia z 8—10-krotnie mniejszą dawką penicyliny przy skojarzeniu jej z gorączką, co przy stosowaniu pełnej dawki penicyliny. Potwierdzeniem takiej zależności były również doświadczenia wykonane in vitro z przeżywaniem krętków przy podniesionej do 39,5° ciepłocie ciała; ustalono, że w tych warunkach antybiotyk zabija krętki kilka razy szybciej w obecności penicyliny, niż bez niej. Od czasu odkrycia Wagner-Jauregga, że można leczyć z pomyślnym wynikiem porażenie postępujące szczepioną zimnicą, próbowano ze zmiennym powodzeniem dołączać gorączkę do różnych metod metaloterapii kiły wczesnej. W 1945 r. Craig i wsp. przeprowadzili próby z dołączeniem sztucznej gorączki (mechanical fever) u chorych na kiłę wczesną do leczenia penicyliną- autorzy ci stosowali penicylinę w ogólnej dawce 1,2 min j., podanej w okresie 7>2 dni. Częstość niepowodzeń w tej metodzie leczenia osiągnęła — zależnie od długości cykli gorączkowych — 14,7—19,3% stanu chorych, a wyniki leczenia nie były lepsze od uzyskanych przy stosowaniu samej penicyliny. Wbrew temu Plotkę i wsp. stwierdzili lepsze wyniki w kile wczesnej po zastosowaniu globalnej dawki 2,4 min j. penicyliny krystalicznej kojarzonej z 9-godzinną gorączką, niż po samej penicylinie (wg Moore). 13,1% niepowodzeń, stwierdzonych w grupie 137 chorych na kiłę wczesną po 1—1/2 roku kontroli, nie daje podstawy do wypowiedzenia się o wyższości kojarzonego z gorączką leczenia penicyliną w porównaniu z samą penicyliną (Rodriguez). Niezbyt przekonywające wyniki skojarzonego z penicyliną leczenia gorączkowego kiły wczesnej zniechęciły do stosowania tej metody.