Metoda kojarzenia penicyliny z arseno- i bizmutoterapią

Podbudowę doświadczalną tej metody stanowią wyniki leczenia kiły królików przy użyciu tych 3 środków. Synergiczne działanie wymienionych leków (Kolmer i wsp.) nie znalazło potwierdzenia w innych badaniach. Do odosobnionych należy pogląd, że kojarzenie penicyliny z arsenem i bizmutem obniża działanie tych leków. Użyteczność metody kojarzenia penicyliny z metaloterapdą starano się sprawdzić prawie we wszystkich okresach kiły. Ze zrozumiałych względów dążono jednak przede wszystkim do odpowiedzi na pytanie, czy metoda ta góruje nad wyłącznym leczeniem kiły wczesnej penicyliną. Penicylinoterapia kiły stała się w pewnym sensie miernikiem oceny wartości kojarzonych metod leczenia. Dodać należy, że kiła wczesna bardziej niż inne okresy kiły pozwalała przekonać się o wartości kojarzonych metod leczenia. Leczenie mieszane przeprowadzano w ten sposób, że początkowo podawano choremu penicylinę, a bezpośrednio po zakończeniu tego leczenia przystępowano do stosowania związków arsenu i bizmutu, posiłkując się najczęściej metodą przewlekłego leczenia przerywanego (Grzybowski; Pawlas; Walter; Wedrów); rzadziej leczono chorych jednocześnie wszystkimi 3 lekami. Na okres leczenia arseno-bizmutowego rzutowały różne czynniki, jak okres kiły, zachowanie się odczynów serologicznych po leczeniu, znoszenie metaloterapii, a w pewnej mierze również zaufanie do penicyliny jako leku przeciwkiłowego.