Przyczyny niepowodzeń w leczeniu kiły penicyliną

Już w pierwszych latach doświadczeń z penicyliną stwierdzono, że istnieją indywidualne wahania zarówno we wchłanianiu się preparatów penicyliny z miejsca wstrzyknięcia, jak i w wydzielaniu antybiotyku przez nerki (Eagle i wsp.). Ustalono, że prawie we wszystkich przypadkach niepowodzenia po leczeniu kiły wczesnej można było uzyskać czynny leczniczo poziom antybiotyki we krwi dopiero po wstrzyknięciu 4—5-krotnie większej dawki w porównaniu z dawką u chorych, u których wynik leczenia był pomyślny. Przyczynę złego wchłaniania się penicyliny przypisują niektórzy autorzy zaburzeniom w obwodowym krążeniu krwi. Na rolę alkoholizmu jako czynnika pogarszającego wyniki leczenia kiły zwrócił uwagę Towpik. Teoretycznie wchodzić tu może w grę zakłócenie rozwoju odporności u alkoholików, nie jest jednak wykluczone, że na gorsze wyniki wpływa częstość nadkażeń lub reiniakcji kiłowej. Należy zaznaczyć, że część niepowodzeń jest tylko pozorna i polega na błędnym rozpoznaniu nawrotu u chorych z reinfekcją kiłową albo na niewłaściwej ocenie odczynów serologicznych w Okresie kontroli po leczeniu. Niepowodzenia w leczeniu kiły zależą też od różnych czynników technicznych. Niepowodzenia te, zdaniem Lugera, można podzielić na 2 grupy: 1. zależne od niedostatecznej skuteczności stosowanych preparatów; 2. spowodowane błędami w stosowaniu penicyliny. O malej skuteczności preparatów penicyliny mogą decydować następujące czynniki: a. niewystarczający poziom antybiotyku w płynach i tkankach ustroju, spowodowany np. unieczynnieniem penicyliny przez penicylinazę; b. wady produkcji lub przechowywania preparatów, c. odporność krętków bladych na penicylinę. Wszystkie te przyczyny mają znaczenie całkowicie podrzędne, a to w związku z technicznym postępem w produkcji penicyliny, kontrolą poszczególnych serii preparatów oraz niezmiennie od przeszło 20 lat utrzymującą się wysoką wrażliwością krętków na penicylinę. Ewentualne działanie penicylinazy jest o tyle niegroźne, że przy wysokim dawkowaniu antybiotyku nie rozłożona jego część może rozwinąć pełne działanie przeciwkrętkowe. O wiele większe znaczenie, jako przyczyna niepowodzeń w leczeniu kiły, ma nieumiejętne stosowanie penicyliny. Pomijając sprawę przedawnienia preparatu, w większości przypadków niepowodzeń wchodzą w grę jako momenty przyczynowe: a. nieuwzględnienie czynnika „czas/dawka”, determinowanego rodzajem preparatu; b. błędy w dawkowaniu zależne od niewłaściwego posługiwania się preparatem.